Köpeklerin Duyguları Var mıdır?

Köpeklerin duyguları olduğunu herkes bilir herhalde. Hatta köpekler hakkında hiçbir bilgisi olmayan insanlar bile bir köpeğe baktığında mutlu mu, üzgün mü olduğunu şıp diye anlayıp, söyleyebilir. Peki, gerçekte köpeklerin duyguları var mıdır?

Köpekler, belki de insanların duygularının en iyi karşılık bulduğu hayvanlardır. Köpeklerde, en çok bilinen ”sevgi” dışında, yoğun yaşadıkları başka duygular da vardır.

Bu yazı; köpeklerin hangi duyguları hissettiğiyle ve bu duyguları nasıl yaşadıklarıyla ilgili daha çok.

Kendi adıma uzun yıllardır köpeklerle olan yakınlığıma, deneyimlerime ve büyük merakla okuduklarıma dayanarak şunu söyleyebilirim ki; köpekler insanları görür görmez tahlil edebilme yeteneğine sahip hayvanlardır. Yani iyi kalpli insanı, kötü kalpli insanı anlayabiliyorlar. Bazı kaynaklarda insanların salgıladığı koku ve köpeklerin müthiş algı yeteneği sayesinde bu ayrımı yapabildikleri söyleniyor.

Köpeklerin, aynı zamanda sahiplerine karşı son derece derin duygular beslediklerini, hatta aşık olduklarını da düşünüyorum. Bir de inandığım bir şey var ki, onları bir yerde bırakıp gittiğinizde bir daha dönmeyeceğiniz gibi bir duygu taşıyorlar. Diyelim ki köpeğinizi evde bırakıp işe gittiniz, siz eve dönene kadar yaşadıkları hissiyat, onları terk ettiğiniz ve sizi bir daha göremeyecekleri duygusu 🙁 İşte belki de bu sebeple, akşam eve döndüğünüzde sanki sizi aylardır görmemiş gibi çılgınca seviniyorlar. O kuyruk öyle deli sallanıyor ki, sanırsınız gökyüzüne değecek 🙂

Zaten köpekler hissettikleri tüm duyguları o çılgın kuyrukla anlatabiliyor aslında… Sevindiklerinde sallanıyor o kuyruk, üzüldüklerinde büzülüyor, korktuklarında saklanıyor…

Köpeklerin Hissettiği Duygular Nelerdir?

Yapılan araştırmalar köpeklerin de insanlar gibi oksitoksin hormonu salgıladığını gösteriyor. Bu hormon, sevgi ve bağlılıkla ilgili olduğundan köpeklerin sahiplerine neden bu kadar düşkün olduğunu açıklamaya yetiyor.

Köpekler, karşılıksız sevgi besleyen nadir canlılardır. Asla bencil değillerdir. Sevdikleri için gerekirse kendi canlarını tehlikeye atabilirler. Bununla ilgili sayısız yaşanmış hikaye okumak mümkündür…

Bunların içinde, polisleri bulup olay yerine getirerek yangını önleyenden tutun da kendi yavrusunu kurtarmak için hayatını tehlikeye atanlara kadar, öyle çok örneği vardır ki. Benzer hikayeleri duyup da, hayvanların duyguları olmadığını söylemek büyük haksızlıktır.

Köpekler, insanlara karşı duygu beslerken aynı zamanda insanların da onlara karşı hangi duyguları beslediğini anlayabilme yeteneğine sahipler. Köpekler karşılaştıkları her insana karşı aynı seviyede sevgi duymazlar. Daha çok kendilerine gösterilen sevgiye benzer bir sevgi ile karşılık verirler. Etologlar, köpeklerin sevme yeteneğinin kendi isteklerine göre değişebileceğini söylüyorlar. Bu da köpeklerin karşılaştıkları her insana aynı derecede sevgi duymayacakları ya da her köpeğin sevgi yoğunluğunun aynı olmayacağı anlamına geliyor. Köpekler sevgi gördükleri insana farklı, şiddet ve kötü muamele gördükleri insana farklı duygular besleyebiliyorlar.

Köpeklerin Karmaşık Duyguları Var mıdır?

Köpekler, empati kurabilme yetisine sahiplerdir bu sayede karşılaştıkları insanın mutsuz olduğunu anlayabilir ve onu neşelendirmek için çaba harcarlar. Ağlayan bir insanın gözyaşlarını yalayan köpekler sadece filmlerde gösterilen fantastik şeyler değil anlayacağınız 🙂

Bilimsel çalışmalar, köpeklerin bebekler ve küçük çocuklar gibi hissettiğini aynı zamanda 2 ila 2,5 yaş aralığındaki bir çocuğun zihnine sahip olduğunu söylüyor. Bu durumda köpekler için ”yetişkin insanlarınki gibi çok fazla karmaşık olmayan duygular hissediyorlar” diyebiliriz.

Köpeklerin genel olarak hissettiği duyguları; neşe, korku, öfke, tiksinti ve sevgi olarak sıralamak mümkündür. Bilim insanları; suçluluk, utanç ya da gurur gibi duyguların biraz daha karmaşık olmasına bağlı olarak köpeklerin bu tip duygular hissetmediğini söylüyorlar. Dolayısıyla, köpeğin evdeki herhangi bir eşyaya zarar verdiğinde sahibi tarafından azarlanması sonrası gösterdiği davranışı ”utanç” ya da ”suçluluk” yerine ”korku” olarak açıklıyorlar. Yani aslında köpeğin, verilen kızgınlık tepkisine bağlı olarak bir cezaya uğrayacağını algıladığını ve bu sebeple utanç yerine korku duyduklarını söyleyebiliriz.

dogshaming.com sitesinin kurucusu Pascale Lemire, köpeklerin utandıklarını düşünmemize sebep olan bakışları için harika bir yorum yapmış;  “Köpeklerin gerçekten utanç duyduklarına inanmıyorum. Sanırım yaptıkları şeyden utandıklarını düşündüren ‘üzgün surat’ görünümüyle kızgınlığımızın geçeceğini biliyorlar.”

Kesinlikle bu bakışlara kızmak mümkün olamıyor.

Ve pek çok davranış bilimci de bu konuda hemfikir. Köpeklerin utanmış gibi göründükleri bakışları, geriye yatık kulakları ve düşük gözleri asla utanç nedeniyle değil bunun tek nedeni kızgın olduğunuzu anladıkları için sizin öfke nöbetinize bir tepki olduğunu söylüyorlar.

Köpeklerin duyguları var mıdır? Evet hem de öyle belirgin duyguları vardır ki… Bunu da, barınakta yaşayan bir köpeğin yuva bulduktan sonraki haline akarak görmek çok net bir şekilde mümkündür. Çünkü yaşayan her canlı, sevildiğini, değerli olduğunu bilmek ister. Ve köpekler asla kin tutan canlılar olmadıkları için, kendilerine kötü davranan da insan (!) olmasına rağmen diğer insanlara karşı önyargı beslemezler. Ve eğer bir köpeğe sevginizi gösterirseniz, o da bunu anlar. Bu yüzden de tüm kötü hatıralarını unutur, çünkü sevginin iyileştiremeyeceği yara yoktur.

Petshop’lardan satın alınmış ama zaman içinde farklı sebeplerle terk edilmiş köpeklerin, yeniden yuvalandıklarında nasıl değiştiklerini bu sayfada görebilirsiniz.

Sonuç olarak köpeklerin duyguları vardır, üstelik de öyle basitçe ”duyguları var” diye geçiştirilemeyecek türdendir. Çünkü köpekler son derece duygusal canlılardır. Bir gün bunun tersini iddia eden biriyle karşılaşırsanız onlara Hachiko‘dan bahsedin. Eğer henüz izlemediyseniz bu hikayenin bir de filmi var, onu da şiddetle tavsiye ederim.