Köpekler Dilimizi Anlıyor mu?

Bir köpek sahibi olan herkes köpeğine eğitim vermeye başladığında; ”otur, kalk, bekle” gibi çok temel komutları öğretebildiğini gördüğünde inanılmaz mutlu olur ve kendini başarılı hisseder. Peki köpekler bu kelimeleri gerçekten anlıyor mu? Direk olarak ona söylemeyip hakkında konuşsanız, kendisinden bahsedildiğini biliyorlar mı? Köpekler dilimizi anlıyor mu? İşte başlıyoruz, tüm ayrıntıları ile inceleyeceğiz.

Önce size; sıra dışı kelime dağarcığı olan Köpek Chaser‘dan bahsetmek istiyorum. ABD’nin Güney Carolina eyaletinde yaşayan 6 yaşındaki Border Collie cinsi Chaser; 116 farklı top, 26 frizbi ve 800 peluş oyuncaktan oluşan 1022 kelimeyi anlıyor. Wofford Üniversitesi Psikoloji Bölümü Profesörü olan sahibi John Pilley’in 3 yılı aşkın bir süre boyunca günde 4-5 saat eğitim verdiği Chaser, aynı zamanda tümbu oyuncakların şekillerini ve işlevlerini de kavradığı ortaya koyarak, 3 yaşındaki bir çocuk zekasına sahip olduğunu gösterdi.

Bilimsel Çalışmalardan Bazıları Şöyle;

Şu anda Duke Üniversitesi Evrimsel Antropoloji Bölüm Başkanı olan Dr. Brian Hare; 1990’da henüz bir lisans öğrencisiyken, okulda yaptığı bazı deneylerde, köpeklerin şempanzelerden, hatta işaret etme, bedensel yön ve göz hareketi gibi ince ipuçlarını takip etme konusunda insan çocuklardan daha iyi oldukları sonucuna ulaşmıştır.
2012 yılında yapılan başka bir çalışma sonrasında köpeklerin 6 ile 12 aylık bebek insanla aynı bilişsel yeteneklere sahip olduğu sonucuna varıldı. Yani köpekler doğrudan kendilerine hitap edildiğini anlayabiliyorlar.
2014 yılında İngiltere’deki Sussex Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma; tıpkı insanlarda olduğu gibi köpeklerin de beynin farklı kısımlarını kullandığını ortaya çıkardı. Bu sonuca göre, köpekler beynin sağ tarafında duygusal ipuçlarını, sol tarafında ise kelimelerin anlamlarını işliyor. Bu araştırma aynı zamanda köpeklerin anlamlı kelimelerle anlamsız kelimeleri ayırt edebildiğini de ortaya koyuyor.
- Araştırmacılar köpeklerle konuşurken beyinlerini MRI cihazı ile incelediler. Köpeklere iyi bir tonlama ile ”iyi çocuk” dediklerinde köpeklerin beyninin her iki tarafı da harekete geçiyor. Nötr bir tonla söylendiğinde ise sadece beynin sol tarafında hareket gözlemleniyor ve köpek ne söylendiğini tam olarak anlamıyor. İyi bir tonlama ile rastgele sözcükler söylendiğinde ise beynin sağ tarafı aktif hale geçerken sol tarafı tepki vermiyor. Bilim insanları buradan, beynin her iki tarafının aktif olduğunda köpeklerin daha iyi anladığı sonucuna ulaştı. Köpeklerde beynin sol tarafı kelimenin anlamını işlerken sağ tarafı da tonlamayı yorumluyor. Köpekler daha net anlama için her iki tarafın işlevini birleştiriyor.
2016 yılında Birleşik Krallık’taki Lincoln Üniversitesi ve Brezilya’daki Sao Paulo Üniversitesi’nin ortaklaşa gerçekleştirdiği araştırma ile köpeklerin, insanların duygularını tanıyabilme yeteneğine sahip canlılar olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırmacılardan biri olan Lincoln Üniversitesi Psikoloji Okulu’ndan Dr. Ken Guo; “Önceki araştırmalar köpeklerin insan duygularını, yüz ifadeleri gibi ipuçlarından ayırt edebildiğini göstermişti, ancak bu duygusallıkla aynı şey değil, tanıma,” diyor

Tüm bu bilimsel çalışmaların dışında köpeklerin aslında söylediklerimizden çok söyleme şeklimizle (ses tonu ve beden dili) bazı şeyleri anladığını iddia eden çalışmalar da var. Yani aslında köpeğinize ”hadi yürüyüşe gidiyoruz” dediğinizde, bu söylediğinizden çok sizin neşenizden, hareket halinde oluşunuzdan ya da kapıya doğru yönelmenizden gezmeye gideceğiniz anlamını çıkarıyor.

Sonuç olarak; köpeğinizle ciddi ciddi zaman geçirip öğrenmesini istediğiniz kelimeler için özel olarak çaba gösterirseniz, var olan anlama ve öğrenme yeteneklerini geliştirebilirsiniz.

Köpeğinize Kelime Öğretirken Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Köpeğinize öğretmek istediğiniz komutları belirleyip, önceden planlayın.
Seçeceğiniz kelimelerin kısa, net ve anlaşılır olmasına dikkat edin.
Kullandığınız komutların maksimum 2 kelime olmasına özen gösterin.
Kullanacağınız kelimelerin normal hayatta sıklıkla kullandığınız kelimelerden olmamasına dikkat edin.
Hangi kelimeyi hangi komut için kullanacaksanız sürekli öyle olmasına çalışın.
Köpeğiniz söylediklerinizi söyleyiş tarzınız ve davranışlarınızla ilişkilendirir. Bu yüzden komutlar için kullandığınız ses tonu ve beden dilinin standart olmasına dikkat edin.
Öğrendiği her kelime için köpeğinizi ödüllendirmeyi unutmayın. Sözlü övgü ve ikramlık bir şeyler işinizi kolaylaştıracaktır.
Aynı anda birden fazla komutu öğretmeye çalışmayın. Bir komutu öğrendikten sonra ödülle pekiştirin ve sonrasında yeni bir komut için çalışmaya başlayın.